---------------------------------------------------------------------------------------
Δυστυχώς, τα καλοκαίρια που περιέχουν πολλές ημέρες με συνθήκες καύσωνα εμφανίζονται όλο και συχνότερα. Τι εννοούμε όμως όταν λέμε "συνθήκες καύσωνα" και πώς τεκμηριώνεται με στοιχεία η προηγούμενη πρόταση (πέρα από το προφανές); Θα αναλυθεί στο τέλος του παρόντος αφιερώματος αυτού όπου θα παρατεθούν και κάποια ενδιαφέροντα ιστορικά στοιχεία.
Θα προηγηθεί μία σύνοψη του νέου φετινού πολυήμερου καύσωνα, μόλις 2 έτη μετά από τον καταστροφικό του 2021.
---------------------------------------------------------------------------------------
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΥΣΩΝΑ
(Στοιχεία, φωτογραφίες, χάρτες, σύνδεσμοι)
---------------------------------------------------------------------------------------
Με μια ματιά
---------------------------------------------------------------------------------------
Ο καύσωνας του 2023 διήρκεσε 17 ημέρες, από τις 11 ως και τις 27/7 με αυξομειώσεις στην ένταση. Υπήρξαν 3 κορυφώσεις (14/7, 23/7 και 26/7).
Δυστυχώς, υπήρξαν 8 νεκροί (2 από θερμοπληξία και 6 από φωτιές).
Απόλυτα μέγιστη θερμοκρασία Ελλάδος: Γύθειο (ΕΑΑ) 46.4 στις 23/7.
Απόλυτα μέγιστη θερμοκρασία Αθηνών: Ν.Φιλαδέλφεια (ΕΜΥ) 45.4 στις 23/7.
Μέγιστη θερμοκρασία επιφάνειας θάλασσας: 30.8 (Ιόνιο)
Ρεκόρ ξηράς: Πάρνηθα (34.7), Φλώρινα (40.8, ισοφάριση), Κύμη (43.0), και άλλοι σταθμοί (π.χ. στην ηπειρωτική αλλά και ορεινή Κρήτη στις 26/7).
Ρεκόρ θαλάσσης: Μέση τιμή επιφανειακής θερμοκρασίας Μεσογείου (28.4)
---------------------------------------------------------------------------------------
Αναλυτικότερα
---------------------------------------------------------------------------------------
Ο καύσωνας αυτός συνοδεύτηκε και πάλι από πολλές πυρκαγιές (οι μεγαλύτερες σε δυτική Αττική, Ρόδο, βόρεια Πελοπόννησο, Κέρκυρα, Λαμία και Βόλο). Παρατηρήστε τις καμένες εκτάσεις σε δυτική Αττική, Ρόδο, Κέρκυρα, Ν. Εύβοια, Βόλο και Αίγιο όπως αποτυπώθηκαν και μετρήθηκαν από τον δορυφόρο Sentinel 2 της ESA. (Πηγή εικόνων: https://emergency.copernicus.eu/)
Επισήμανση των κυριότερων πυρκαγιών ως και τις 25/7 από το Copernicus.
Αυτή τη στιγμή, κρίνοντας από τις εκπομπές άνθρακα, χειρότερες από τις φετινές ήταν μόνο οι φωτιές του 2007 και το 2021.
Εικόνες από τη φωτιά στην περιοχή της Αιγιαλείας στην βόρεια Πελοπόννησο από τον Δημήτρη Σαγιάκο (πατήστε στο f για να μεταφερθείτε στη δημοσίευσή του στο facebook).
Ακολουθεί μια απίστευτη λήψη από τον Γιώργο Μητρόπουλο και τη φωτιά στα Δερβενοχώρια στις 17/7.
Περισσότερες φωτογραφίες και ρεπορτάζ για τις φωτιές στη Δυτική Αττική, θα βρείτε στη σελίδα της Δυτικής Αττικής, σε αυτόν τον σύνδεσμο.
Περισσότερες φωτογραφίες και ρεπορτάζ για τη μεγάλη φωτιά στη Ρόδο, θα βρείτε στη σελίδα Cyclone of Rhodes, σε αυτόν τον σύνδεσμο.
Τα ηλιοβασιλέματα στην Αθήνα τόσο στις 20 όσο και στις 23/7, από τις συνεχιζόμενες φωτιές σε δυτική Αττική (20/7) και Βοιωτία (23/7), ξαναβάφτηκαν κόκκινα, όπως φαίνεται από την κάμερα του ΕΑΑ στην Πεντέλη.
Pyro-Cumulus από τη φωτιά στη Βοιωτία στις 23/7, όπως φάνηκε από την κάμερα του kopaida.gr στον Αγ. Δημήτριο Βοιωτίας.
Μετά και την τελευταία κορύφωσή του, στις 26/7, το απόγευμα της ίδιας ημέρας ξέσπασαν πυρκαγιές σε Μαγνησία και Λαμία. Στις 27/7 η φωτιά έφτασε σε αποθήκη πυρομαχικών με αποτέλεσμα να σημειωθούν εκρήξεις και η νέα Αγχίαλος Βόλου να θυμίζει εμπόλεμη ζώνη, όπως φαίνεται και στο ακόλουθο υλικό!
---------------------------------------------------------------------------------------
Δυστυχώς, ο καύσωνας μαζί με τις φωτιές στοίχισε τη ζωή σε 8 συνανθρώπους μας!
Είχαμε 2 νεκρούς εργαζόμενους από θερμοπληξία, έναν στις 20/7 και άλλον ένα στις 23/7.
Είχαμε την τραγωδία με την πτώση του Canadair στη φωτιά της Καρύστου στις 25/7.
Επίσης, ένας ακόμη άνθρωπος κάηκε στην Κάρυστο όταν πήγε στο ποιμνιοστάσιό του.
Στις 26/7, μία γυναίκα αλλά και ένας ακόμη κτηνοτρόφος κάηκαν στις φωτιές της Μαγνησίας.
Στις 2/8 κατέληξε και ένας ακόμη άνθρωπος στη Ρόδο, που συμμετείχε ενεργά στην κατάσβεση των πυρκαγιών εκεί και είχε διακομισθεί στο νοσοκομείο με δύσπνοια και νοσηλευόταν για μέρες.
---------------------------------------------------------------------------------------
Η πρώτη κορύφωση των θερμοκρασιών ήρθε στις 13-15/7 όπου είχαμε 3 διαδοχικές ημέρες με μέγιστες θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών Κελσίου. Μέγιστες θερμοκρασίες 42-45 βαθμούς στην επικράτεια, 42-43 στην Αθήνα (Ν.Φιλαδέλφεια, ΕΜΥ). Μετά από αυτό το διάστημα και με την ενίσχυση των ανέμων στις 16-18/7, ξεκίνησαν και οι πρώτες μεγάλες φωτιές σε Δ. Αττική και Δερβενοχώρια.
Η δεύτερη κορύφωση των θερμοκρασιών ήρθε την Κυριακή 23 Ιουλίου. Από άποψη απόλυτα μέγιστων θερμοκρασιών, είχαμε νέο ρεκόρ για τον σταθμό της Πάρνηθας (ΕΑΑ) στα 1230 m, στις 23/7 με 33.8 βαθμούς Κελσίου, καταρρίπτοντας το ρεκόρ του 2021 (33.6 βαθμοί). Ωστόσο στις 26/7 είχαμε νέο ρεκόρ με 34.7 βαθμούς καταρρίπτοντας το προ 3 ημερών ρεκόρ.
Το Θησείο (EAA) στην Αθήνα έφτασε στους 44.9 βαθμούς την ίδια μέρα. (Ευχαριστώ τον Χρήστο Παπασούλη που πρόλαβε και "έσωσε" το διάγραμμα του σταθμού). Ο σταθμός αυτός είναι ο αυτόματος που δίνει δεδομένα εδώ. Η σελίδα είναι ιδιαίτερα παραπλανητική καθώς αφήνεται να εννοηθεί ότι πρόκειται για τον παλαιό σταθμό (με το ρεκόρ των 44.8 βαθμών το 2007). Ωστόσο πρόκειται για άλλο σταθμό στην ίδια περιοχή. Ίσως να ήταν χρήσιμο να μπει αυτή η κρίσιμη πληροφορία από τους υπευθύνους στην παραπάνω σελίδα...! Ο παλαιός σταθμός του Θησείου την ίδια ημέρα, σε λίγο διαφορετική τοποθεσία, κατέγραψε 42.8 βαθμούς (ευχαριστώ τον Χρήστο Παπασούλη για τις πληροφορίες).
Η Νέα Φιλαδέλφεια (EMY) έφτασε τους 45.4 βαθμούς ενώ πολλοί σταθμοί του λεκανοπεδίου άγγιξαν τους 44-45 βαθμούς.
Στην υπόλοιπη χώρα, η μέγιστη σημειώθηκε στο Γύθειο (ΕΑΑ) με 46.4 βαθμούς και στο Κρανίδι Αργολίδας (ΕΑΑ) με 45.9 βαθμούς.
.png)
Η τελευταία κορύφωση ήρθε την Τετάρτη 26/7, με 28.2 βαθμούς στα 850 hPa σύμφωνα με τη ραδιοβόληση του Ελληνικού 06Ζ και 27.8 βαθμούς στην ίδια στάθμη στις 12Ζ. Επομένως δεν φτάσαμε για 1 βαθμό τους 29.2 βαθμούς που προέβλεπε το GFS στις 12Ζ της Τετάρτης.
Πηγή: https://weather.uwyo.edu/upperair/sounding.html.
Το νοτιοδυτικό ρεύμα στην επιφάνεια μαζί με κάποια υψιστρώματα που προβλέπονταν το μεσημέρι από το προγνωστικό μοντέλο GFS, σταμάτησαν το ανοδικό ράλι της θερμοκρασίας σε κάποιες περιοχές, όμως παρόλα αυτά οι απόλυτα μέγιστες της επικράτειας ήταν κοντά στους 46 βαθμούς.
Πηγή: https://www.wetterzentrale.de/.
Στην Αθήνα, όπου το νοτιοδυτικό ρεύμα δεν ευνοεί για πολύ υψηλές θερμοκρασίες, οι μέγιστες ήταν, παρόλα αυτά, στους 42-44 βαθμούς (Θησείο 42.0 και Νέα Φιλαδέλφεια 43.6), ενώ η ανατολική Αττική πλησίασε τους 45.
Πιο αναλυτικά, 46 βαθμούς είχαμε σε Αγχίαλο Βόλου (ΕΜΥ) και Αγ.Τριάδα και Τραγανά Φθιώτιδας (ΕΑΑ). (45.7, 46.1 και 45.6 αντίστοιχα στους 3 σταθμούς).
Επίσης, 44 - 46 σε Αττική (π.χ. Παλλήνη 44.7, Βλυχάδα 44.2, Κάντζα 43.9, Σπάτα 43.9), Βοιωτία (π.χ. Αυλίδα 45.5, Τανάγρα 44.7), Εύβοια (π.χ. Ψαχνά 44.6, Χαλκίδα 44.4, Ιστιαία 43.9), Κρήτη (π.χ. Παλαιόχωρα 44.9, Πλώρα 44.2, Φράγμα Ποταμών 43.8), ΝΑ Πελοπόννησο (Γύθειο 45, Σπάρτη 44.2, Μολάοι 44.1) – Όλοι οι προαναφερθέντες σταθμοί σε αυτήν την παράγραφο είναι του ΕΑΑ.
Η εικόνα στις θάλασσες εντυπωσιακή ως τρομακτική με τροπικές θερμοκρασίες για μια ακόμη φορά. 31 βαθμοί στο Ιόνιο και 28-30 σε μια εκτεταμένη περιοχή. Πηγή: https://www.meteo.gr/sst.cfm.
Και ρεκόρ Μεσογείου παράλληλα με μέση τιμή επιφανειακής θερμοκρασίας (SST) σε όλη τη Μεσόγειο στους 28.4 βαθμούς. Το προηγούμενο ρεκόρ ήταν το 2003 με 28.25 βαθμούς και τον τότε καύσωνα στη Δ. Ευρώπη που στοίχισε τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους.
Στον άνω χάρτη είναι η θερμοκρασία και στον κάτω οι (θερμές) αποκλίσεις από τον μέσο όρο. Πηγή: Copernicus.
Μια πιο λεπτομερής μέτρηση των αποκλίσεων στα θερμά νερά της Μεσογείου φαίνεται στον ακόλουθο χάρτη όπου παρατηρούνται αποκλίσεις 5.5 βαθμών από τον μέσο όρο για αυτήν την εποχή. Πηγή: https://twitter.com/CMEMS_EU.
---------------------------------------------------------------------------------------
ΣΥΚΓΡΙΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΥΣΩΝΑ 2023 ΜΕ 2021 ΚΑΙ 1987
---------------------------------------------------------------------------------------
Πιο πολύ για τους λάτρεις της στατιστικής και των αριθμών και όχι για απευθείας σύγκριση των 3 επεισοδίων (έχουμε πει πως κάθε καύσωνας, χιονιάς, κ.λπ. είναι διαφορετικός και εξελίσσεται σε διαφορετικό πλαίσιο), παραθέτω τις θερμοκρασίες από το σταθμό της Νέας Φιλαδέλφειας όπως και τη θερμοκρασία στα 850 hPa από τις αντίστοιχες μεσημεριανές ραδιοβολήσεις της κάθε ημέρας (εκτός από 11/7 όπου δεν έγινε ραδιοβόληση, οπότε μπήκε τιμή από προγνωστικό χάρτη) για τους καύσωνες.
Στο σημείο αυτό να ευχαριστήσω τον Χρήστο Παπασούλη που πρόλαβε και κατέγραψε τις επίσημες τιμές της Νέας Φιλαδέλφειας (ΕΜΥ) για τις ημέρες 11-21/7, ώστε να τις έχουμε εγκαίρως σε αυτό το αφιέρωμα. Επίσης για τις τιμές του Ελληνικού (ΕΜΥ 2023 και ίσως και 2021) διατηρείται μία επιφύλαξη.
Αξίζει, μία ακόμη φορά, να παρατηρήσουμε κάποια πραγματάκια εδώ.
α) Οι μέρες με συνθήκες καύσωνα* τα τελευταία χρόνια, παρουσιάζουν την τάση να γίνονται σταδιακά περισσότερες. Αυτό θα το δούμε και παρακάτω, στο αφιέρωμα.
*Αν και υπάρχουν πολλοί ορισμοί για τις συνθήκες καύσωνα, εδώ, όπως και σε άλλα αφιερώματα της σελίδας μας, έχουμε υιοθετήσει μια πολύ απλή σύμβαση για τις συνθήκες καύσωνα σε έναν σταθμό: Η μέγιστη ημέρας να ξεπερνά τη θερμοκρασία του ανθρωπίνου σώματος (37.0 βαθμοί Κελσίου).
β) Παρατηρήστε τη θερμοκρασία στα 850 hPa στις 24 και 25/7/2023, όπου είναι 20 και 26 βαθμοί αντίστοιχα. Η θερμοκρασία επιφανείας ωστόσο δεν "συγκινείται" ιδιαίτερα και στη Νέα Φιλαδέλφεια παραμένει σχεδόν σταθερή γύρω στους 38.5 βαθμούς. Αυτό είναι μία ακόμη απόδειξη του ότι η θερμή μεταφορά και ο επιφανειακός άνεμος πρέπει να "συνεργαστούν" ώστε να έχουμε πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Από την άλλη παρατηρήστε ότι στις 23/7/2023 με ίδια σχεδόν θερμοκρασία στα 850 hPa με αυτήν στις 25/7, η Νέα Φιλαδέλφεια καταγράφει 7 βαθμούς υψηλότερη θερμοκρασία (45.4). Στις 23/7 είχαμε Δ-ΒΔ ρεύμα και άπνοια μετά, ενώ στις 26/7 ΝΔ ρεύμα. Γενικότερα, όπου υπήρχε καταβάτης στην επικράτεια, οι αντίστοιχες περιοχές "εκμεταλλεύτηκαν" τη θερμή μεταφορά φτάνοντας τους 45-46 βαθμούς (Π.χ. στις 26/7 με Δ-ΝΔ ρεύμα η Α. Φθιώτιδα, η Α. Αττική και η Μαγνησία και με ΒΔ η Ν. Κρήτη και η ΝΑ. Πελοπόννησος). Επομένως, η θερμοκρασία στα 850 hPa αποτελεί μία ένδειξη για το πόσο ψηλά μπορούν να φτάσουν οι απόλυτα μέγιστες σε μια περιοχή και ο επιφανειακός άνεμος σε αυτήν αποτελεί ένδειξη για το πόσο πιθανό είναι αυτό τελικά να γίνει ή όχι.
γ) Πολλοί, ερασιτέχνες κυρίως, προγνώστες παίζουν το "χαρτί" της Λάρισας ως την πόλη στην οποία αναμένουν τις μεγαλύτερες θερμοκρασίες του καύσωνα. Όπως έχει εξηγηθεί και στο αφιέρωμα των καυσώνων Αττικής, αν και η Λάρισα έχει αναμφισβήτητα υψηλό θερμικό δυναμικό και συχνά σημειώνει μέγιστες ημέρας στους 42-44 βαθμούς στις πιο "ήρεμες" ημέρες του εκάστοτε καύσωνα (οπότε ορθώς αναφέρεται γενικά), ωστόσο δεν μπορεί να ανταγωνιστεί περιοχές που "ψήνονται" από καταβάτες στις κορυφώσεις του καύσωνα. Το ρεκόρ όλων των εποχών για αυτήν ως σήμερα (2023), δεν ξεπερνά τους 45.4, μια τιμή που έχει ξεπεραστεί από πολλές περιοχές (π.χ. Σπάρτη, Άστρος, Τανάγρα, Γύθειο, Κρανίδι, Ν. Φιλαδέλφεια, Ελευσίνα, Τατόι, Βόλος, Τρίκαλα, Παλαιόχωρα κ.α.). Όμως, γενικότερα, ακόμη και επαγγελματίες (είχα κάποιες συζητήσεις με ορισμένους μετεωρολόγους από το εξωτερικό), δεν είναι εύκολο να κατανοήσουν την επίδραση της έντονης γεωμορφολογίας που παρουσιάζουν κάποιες χώρες (όπως η Ελλάδα) στις απόλυτα μέγιστες θερμοκρασίες (και όχι μόνο εκεί). Κάποιοι δε, βασίζονταν "τυφλά" στη θερμοκρασία των 850 hPa και μόνο (βλέπε β πιο πάνω γιατί δεν ισχύει απόλυτα).
---------------------------------------------------------------------------------------
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
---------------------------------------------------------------------------------------
Σε αυτά που θα δείτε σε αυτήν την ενότητα, έχω χρησιμοποιήσει τη χρονοσειρά του Θησείου (από το ΕΑΑ), από το 1901 ως και το 2021, όπως θα την βρείτε εδώ. Τα διαθέσιμα δεδομένα που πάνε σε βάθος χρόνου, επιτρέπουν την ανάλυση που θα δείτε εδώ.
1) Στους πίνακες αυτούς, βλέπουμε τα εξής. Στο κομμάτι Α αριστερά, είναι συγκεντρωμένοι όλοι οι καύσωνες από το 1987 και μετά (ως και το 2021) στους οποίους έχουμε 8 ή περισσότερες συνεχόμενες ημέρες από 37 βαθμούς και άνω στον εν λόγω σταθμό. Στο κομμάτι Β στο κέντρο, έχουμε τους καύσωνες ανεξαρτήτου διάρκειας που είτε είχαν τουλάχιστον 3 ημέρες με θερμοκρασία μεγαλύτερη ή ίση των 40 βαθμών ή μεγάλη διάρκεια αλλά με διακοπή το πολύ 2 συνεχόμενων ημερών με κάτω από 37 βαθμούς. Παρατηρήστε ότι το 2007 και το 2012 "φιγουράρουν" με 2 διαφορετικούς καύσωνες έκαστο στις δυο αυτές κατηγορίες.
Η κατηγορία Γ είναι από μόνη της ένα συμπέρασμα. Είναι οι καύσωνες από το 1901 ως και το 1986 που ανήκουν είτε στην Α είτε στην Β κατηγορία. Παρατηρήστε ότι σε 86 έτη έχουμε μόνο 3 τέτοιες περιπτώσεις. Από το 1987 και μετά, σε 44 έτη, δηλαδή σχεδόν στα μισά, έχουμε σχεδόν τις τετραπλάσιες.
2) Μια και αναφερόμαστε σε μέγιστες και ελάχιστες θερμοκρασίες, ακολουθούν 4 διαγράμματα που έχουν εξαχθεί από την προαναφερθείσα χρονοσειρά του Θησείου. Στο πρώτο βλέπουμε των αριθμό ημερών του χρόνου με μέγιστη θερμοκρασία μεγαλύτερη ή ίση των 30 βαθμών Κελσίου.
Στο δεύτερο βλέπουμε των αριθμό ημερών του χρόνου με μέγιστη θερμοκρασία μεγαλύτερη ή ίση των 37 (πορτοκαλί γραμμή) και των 40 βαθμών (κόκκινη γραμμή) Κελσίου αντίστοιχα.
Στο τρίτο βλέπουμε των αριθμό βραδιών του χρόνου με ελάχιστη θερμοκρασία μεγαλύτερη ή ίση των 26 βαθμών Κελσίου. Οι λεγόμενες "τροπικές" νύχτες αν και υπάρχουν διάφοροι ορισμοί και για αυτές.
Η τάση των τελευταίων δεκαετιών και στα τρία διαγράμματα, είναι σαφώς ανοδική.
Η τελευταία φορά που είχαμε έτος χωρίς "τροπική" νύχτα, ήταν το 1995!
Επίσης, στο δεύτερο διάγραμμα παρατηρήστε ότι πάνω από το 1/3 των ημερών του καλοκαιριού του 2012 είχε μέγιστες θερμοκρασίες από 37 βαθμούς και άνω!
Ακόμη, παρατηρήστε στο πρώτο διάγραμμα πως από το 2012 και μετά, όλα τα έτη ανεξαιρέτως, έχουν τουλάχιστον 100 ημέρες με μέγιστη θερμοκρασία άνω των 30 βαθμών.
Ένα ακόμη ενδιαφέρον ποιοτικό χαρακτηριστικό που φαίνεται στο ακόλουθο γράφημα, είναι η 1η ημέρα του έτους κατά την οποία σημειώνεται μέγιστη θερμοκρασία από 30 βαθμούς και άνω. Παρατηρήστε ότι τον τελευταίο αιώνα από την 155η μέρα του έτους (4 Ιουνίου), έχουμε πάει (κατά μέσο όρο) στην 135η μέρα (15 Μαΐου). Δηλαδή τα 30ρια "βιάζονται" να έρθουν και σημειώνονται πλέον περίπου 20 ημέρες νωρίτερα (κατά μέσο όρο πάντα) σε σχέση με 1 αιώνα πριν.
---------------------------------------------------------------------------------------
ΥΓ. Σε όσους θεωρούν ότι "το 1987 είχαμε τόσους νεκρούς ενώ τώρα δεν έχουμε άρα όλα καλά και οι τωρινοί καύσωνες είναι αμελητέοι", θα τους έλεγα να αναλογιστούν τι θα συνέβαινε στη χώρα μας χωρίς κλιματισμό (δηλαδή σε συνθήκες 1987 και με υποδομές 1987) αν αυτή βρισκόταν αντιμέτωπη με έναν πολυήμερο καύσωνα αντίστοιχο του 2021 ή του 2023 ή σε ένα κολασμένο ατελείωτο καυσωνικό καλοκαίρι σαν αυτό του 2012 με διαδοχικές καυσωνικές περιόδους.
ΥΓ. 2. Για όσους θεωρούν ότι δεν υπάρχει κλιματική αλλαγή (ή "μεταβολή" ή "προσαρμογή" ή όπως θέλετε πείτε την, αυτή αδιαφορεί και θα συνεχίσει να συμβαίνει), τότε γράψτε εμπεριστατωμένα και με επιστημονικό τρόπο το γιατί, εδώ: https://www.nature.com/nature/for-authors.
ΥΓ. 3. Από την άλλη, η κλιματική αλλαγή δεν μπορεί να αποτελεί μόνιμη δικαιολογία κυβερνήσεων και άλλων υπευθύνων, για τα λάθη και τις παραλείψεις τους ή ευκαιρία για αχαλίνωτες business σε κάθε τετραγωνικό στεριάς και θάλασσας αυτής της ταλαίπωρης χώρας.
---------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------
