20/4/23

Απριλιάτικες καταιγίδες στο λεκανοπέδιο

Οι καταιγίδες στις 19.04.2023, είχαν κίνηση από ΒΔ προς ΝΑ. Ήδη από το πρωί υπήρχαν υψισωρείτες και πυργοσωρείτες λίγο αργότερα. Οι καταιγίδες ξεκίνησαν νωρίς το μεσημέρι προς τις 13:00 από την Πάρνηθα με κατεύθυνση ανάμεσα στην Πεντέλη και τον βόρειο Υμηττό. Υπήρχε και η κλασική πρασινίλα στα νέφη που υποδείκνυε την παρουσία χαλαζιού. Πράγματι, χαλάζι έπεσε στο βόρειο λεκανοπέδιο. Ορισμένες κεραυνο-στιγμές από το κέντρο, ακολουθούν. Καταγράφηκαν αρκετές δεκάδες κεραυνοί.











16/4/23

Η αποστολή JUICE της ESA στο σύστημα του Δία

 

Η διαστημική συσκευή JUICE (Jupiter Icy Moons Explorer ή εξερευνητής των παγωμένων φυσικών δορυφόρων του Δία), αναμένεται να ξεκινήσει τη μεγάλη διαστημική της πορεία πάνω σε έναν πύραυλο Ariane 5 σήμερα στις 15:14 το μεσημέρι ώρα Ελλάδας, από τη Γαλλική Γουιάνα (τμήμα της Γαλλικής επικράτειας στα βορειοανατολικά της νότιας Αμερικής). Αποτελεί αποστολή της ESA (Ευρωπαϊκής υπηρεσίας διαστήματος) και αναμένεται να φτάσει στο σύστημα των φυσικών δορυφόρων του Δία τον Ιούλιο του 2031, με την αποστολή να εστιάζει κυρίως στον Γανυμήδη, την Καλλιστώ και την Ευρώπη, ενώ τον Δεκέμβρη του 2034 θα μπει σε τροχιά γύρω από τον Γανυμήδη. Στην πορεία της προς το σύστημα του Δία, θα περάσει και από τη ζώνη των αστεροειδών (ανάμεσα στον Άρη και τον Δία), όπου θα κάνει διέλευση κοντά από τον αστεροειδή 223 Rosa.

 
Γιατί εκεί; Διότι αυτοί οι 3 φυσικοί δορυφόροι του Δία πιθανολογείται πως φιλοξενούν μεγάλους ωκεανούς νερού κάτω από τις παγωμένες επιφάνειές τους, κάτι που τους τοποθετεί στους «δυνητικά κατοικήσιμους» του ηλιακού μας συστήματος. Μάλιστα εικάζεται ότι υπάρχει και μικροβιακή ζωή σε αυτούς (κυρίως στην Ευρώπη), όμως η αποστολή αυτή δεν μπορεί να απαντήσει σε αυτό, καθώς είναι η πρώτη του είδους της και προέχει η εκπλήρωση άλλων στόχων. Αν υπάρχει μικροβιακή ζωή στην επιφάνεια κάποιου από αυτούς τους δορυφόρους (εξαιρετικά απίθανο), τότε είναι πιθανό να ανιχνευτεί. Ωστόσο εκεί που πιθανολογείται ότι υπάρχει (στους ωκεανούς), δεν είναι δυνατόν να ανιχνευτεί καθώς η διαστημική συσκευή δεν θα προσεδαφιστεί.
 
Ποιοι είναι οι στόχοι της αποστολής JUICE; Η αποστολή εστιάζει στον Γανυμήδη περισσότερο αλλά και στην Καλλιστώ όπου θα γίνει χαρτογράφηση και ανάλυση του πάγου αλλά και του ωκεανού κάτω από αυτόν, όπως και μελέτη της ατμόσφαιρας και του μαγνητικού πεδίου του Γανυμήδη. Στην Ευρώπη η έρευνα θα εστιαστεί στα, απαραίτητα για τη ζωή, οργανικά μόρια. Πιο μακρινές παρατηρήσεις θα γίνουν και σε άλλους δορυφόρους του Δία, όπως και στην ηφαιστειακά ενεργή Ιώ.
Πότε θα γνωρίζουμε αν υπάρχει μικροβιακή ζωή σε κάποιον από τους δορυφόρους του Δία; Για να υπάρχει ζωή, όπως τη γνωρίζουμε, σε κάποιον πλανήτη ή δορυφόρο, τότε αυτός θα πρέπει να έχει νερό σε υγρή μορφή, μια πηγή ενέργειας και θρεπτικά συστατικά. Ο Γανυμήδης έχει τις λιγότερες πιθανότητες από τους δορυφόρους που θα ερευνηθούν στον Δία, ενώ η Ευρώπη (στην οποία θα εστιάσει η αποστολή “Europa Clipper” της NASA, που έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει το 2024) περισσότερες. Αυτό διότι στην Ευρώπη, ο ωκεανός έρχεται σε επαφή με τον βραχώδη πυρήνα του δορυφόρου, ο οποίος παρέχει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Στον μεγαλύτερο δορυφόρο του Δία όμως, τον Γανυμήδη, ο ωκεανός είναι αρκετά βαθύς ώστε από ένα σημείο και κάτω, λόγω της πίεσης είναι πιθανό να σχηματίζεται ξανά πάγος πριν τον βραχώδη πυρήνα. Σε αυτήν την περίπτωση ο ωκεανός του Γανυμήδη βρίσκεται ανάμεσα σε δυο στρώματα πάγου και τα θρεπτικά συστατικά λείπουν. Έτσι, θα πρέπει να περιμένουμε να ολοκληρωθούν αυτές οι δυο αποστολές (JUICE και Europa Clipper) στα μέσα της επόμενης δεκαετίας, ώστε να γνωρίζουμε πολύ περισσότερα και με βάση αυτή τη γνώση, να οργανώσουμε μια επόμενη αποστολή που πιθανόν να μας δώσει απαντήσεις.
 
Η αποστολή JUICE προγραμματίζεται να τερματιστεί με ελεγχόμενη πτώση της διαστημικής συσκευής στον Γανυμήδη, στα τέλη του 2035.
 
Αφίσα αποστολής JUICE και περισσότερα για την αποστολή: https://www.esa.int/.../Spotlight_on_Ganymede_Juice_s...
 
Περισσότερα για την αναζήτηση κάθε είδους ζωής, τους εξωπλανήτες, τη διαστημική εξερεύνηση στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, τις προκλήσεις, τα τεχνικά εμπόδια και τις πιθανές λύσεις, με χάρτες, διαγράμματα και εξαιρετικά ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες, στον τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα», τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας στη σελίδα μας στο facebook!