Χειμωνιάτικος Μάρτιος και... λίγη χιονο-ιστορία

Ένας Μάρτιος που κύλησε με ψυχρές εισβολές και αρκετά χιόνια. Αν και ο Μάρτιος του 1987 είναι αξεπέραστος για τις τελευταίες δεκαετίες τουλάχιστον, καθώς είχε αρκετές σοβαρές χιονοστρώσεις και ήταν ιδιαίτερα κρύος, ο φετινός Μάρτιος προσπάθησε αρκετά. Υπήρξαν 6 ημέρες χιονόπτωσης στην Αθήνα (10, 11, 12, 19, 20, 21/3) και μάλιστα τοπικά με πρόσκαιρες χιονοστρώσεις 1-3 εκ. στα ψηλότερα τμήματα (150+ m) του Δήμου Αθηναίων (Κυψέλη, Αμπελόκηποι, κ.α.). 

Ξεκινάμε πρώτα με τα γεγονότα και στο τέλος θα αναφερθούμε και στο παρελθόν του μήνα Μάρτη στο λεκανοπέδιο.

-----------------------------------------------------------------------

ΨΥΧΡΗ ΕΙΣΒΟΛΗ 10-12/3/2022

-----------------------------------------------------------------------

Την Πέμπτη 10/3, από τα ξημερώματα χιονίζει στο λεκανοπέδιο, με νιφάδες κατά διαστήματα ως και την Κυψέλη (120-150 m). Πάνω από τα 200-250 m υπάρχει χιονόστρωση τόσο στα δυτικά, όσο και στα ανατολικά του λεκανοπεδίου.

Εδώ η άποψη προς Ποικίλο, από την Άνω Κυψέλη. 

Στο Ποικίλο βρέθηκε ο Αλέξανδρος Φιλιππόπουλος εκείνη την ώρα και κατέγραψε τα ακόλουθα (χρήση κατόπιν αδείας).

Το μεσημέρι της Πέμπτης 10/3, υπήρξε πρόσκαιρη επιδείνωση με στούπα και πρόσκαιρη χιονόστρωση και στο κέντρο της Αθήνας. Ακολουθεί φωτογραφία του Δημήτρη Σαγιάκου από το Παγκράτι εκείνη την ώρα. 

Τα ξημερώματα της Παρασκευής 11/3, σημειώθηκε πρόσκαιρη χιονόστρωση ξανά και στο κέντρο της Αθήνας. Ακόλουθες φωτογραφίες από Κυψέλη. 

Το Σάββατο στις 12/3, το απόγευμα από τις 16:00 ως και τις 20:00 περίπου, χιόνιζε ασθενώς ως μέτρια και σε κεντρικές περιοχές, χωρίς όμως να έχουμε την αναμενόμενη ένταση. Η θερμοκρασία γύρω στους +1 με +3 εκείνη την ώρα και με αρνητικά σημεία δρόσου, ήταν ευνοϊκά για χιονοστρώσεις ακόμη και με ελάχιστο χιόνι, όμως αυτό έπεφτε με διαλείμματα με συνέπεια να μην έχουμε το αναμενόμενο.

Στα πέριξ του λεκανοπεδίου, και τις 3 μέρες χιόνιζε αρκετά και μπήκαν αρκετοί πόντοι χιονιού (10-40 εκ., ανάλογα την περιοχή). Για παράδειγμα, το ακόλουθο βίντεο είναι από τον Στράτο Αυγερινό στους Θρακομακεδόνες.

Παρακάτω ακολουθούν κάποια στιγμιότυπα από την κάμερα του ΕΑΑ στην Πεντέλη από το 3ήμερο.

Ενώ ακολουθούν και κάποια από την κάμερα της Ζούγκλας στο 17ο km Αθηνών - Λαμίας στη Νέα Κηφισιά, από το ξημέρωμα της Παρασκευής 11/3.

Δείτε κάποιες εικόνες και από τη Δυτική Αττική, από τον Νίκο Διολέτη (πατήστε πάνω στο f για να μεταφερθείτε στην αντίστοιχη δημοσίευση στο facebook). Στο προφίλ του Νίκου θα βρείτε πολύ πολύ περισσότερο υλικό!

Για την ιστορία, παραθέτω και τα μετεωγράμματα του GFS.

Πηγή: WetterZentrale.

Επίσης παραθέτω τον χάρτη στο ισοβαρικό επίπεδο των 500 hPa, την Παρασκευή 11/3 το ξημέρωμα.

Πηγή: Meteociel.

Τα χιονισμένα όρη της δυτικής Αττικής και το δυτικό τμήμα της Πάρνηθας όπως φαινόταν από τον Υμηττό στις 14/3.

-----------------------------------------------------------------------

ΨΥΧΡΗ ΕΙΣΒΟΛΗ 19-22/3/2022

-----------------------------------------------------------------------

Η επόμενη ψυχρή εισβολή σημειώθηκε στις 19-22/3 με -9 στα 850 hPa, χαμηλά σημεία δρόσου γενικά και πολύ ισχυρούς βοριάδες. Στην Αθήνα (κυρίως στο ανατολικό λεκανοπέδιο) υπήρξε παροδική χιονόπτωση τα ξημερώματα στις 19/3. Στη συνέχεια, ξεκίνησε πάλι να χιονίζει ασθενώς το απόγευμα στις 19/3 σε όλο σχεδόν το λεκανοπέδιο μέχρι τη θάλασσα (π.χ. Άλιμο) και με έμφαση πάλι στα ανατολικά τμήματα. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα, οι χιονοπτώσεις εντάθηκαν και η στούπα που έπεφτε κατά διαστήματα, έστρωσε μερικώς (αυτοκίνητα, γρασίδι, στέγες) από τα 150-200 m και πάνω.

Ακολουθεί ένα βίντεο από τα ξημερώματα 20/3, από το κέντρο της Αθήνας (Κυψέλη).

Η βραδινή στούπα, ξημερώματα 20/3, Κυψέλη.

Λευκά τα Τουρκοβούνια, μια ακόμη φορά...

Χιονοπτώσεις και στο Παγκράτι, το βράδυ στις 19/3 προς 20/3, από τον Δημήτρη Σαγιάκο.

Φυσικά, για πολλοστή φορά χιονοστρώθηκαν και τα δυτικά τμήματα της Αττικής. Φωτογραφίες από τα Βίλια και τον Νίκο Διολέτη.

Περισσότερα για τον καιρό της Δυτικής Αττικής, σε αυτόν τον σύνδεσμο!

Ακολουθούν κάποια στιγμιότυπα από την κάμερα του ΕΑΑ στην Πεντέλη από το βράδυ 19/3 και το ξημέρωμα στις 20/3.

Μία από τις χιονοεισβολές της νύχτας 19/3 και ο λευκός Υμηττός τα ξημερώματα στις 20/3, από την κάμερα του Meteoclub/Πειραιάς (λόφος Βώκου).

Τελευταία ασθενή φαινόμενα, σημειώθηκαν τη Δευτέρα 21/3 τα ξημερώματα. Μετά, γύρισε σε χιονόλυτο στις κεντρικές περιοχές καθώς τα σημεία δρόσου, από τους -4 το πρωί ανέβηκαν πάνω από το 0 και μετά, σταδιακά, ανέβηκε και η θερμοκρασία.

Για την ιστορία, παραθέτω και το μετεώγραμμα του GFS.

Πηγή: WetterZentrale.

Επίσης παραθέτω τους χάρτες στο ισοβαρικό επίπεδο των 500 hPa και των 850 hPa, για το Σάββατο 19/3 το ξημέρωμα, όπως και για την Κυριακή 20/3 το ξημέρωμα. 

Πηγή: Meteociel.

Πηγή: WeatherOnline.

 

Το βράδυ στις 22/3, σημειώθηκαν παροδικές καταιγίδες στο λεκανοπέδιο, προερχόμενες από τα ΑΒΑ, ενώ είχαν και αρκετό χαλάζι μικρού μεγέθους ή/και χιονοχάλαζο στα βορειότερα προάστια της Αθήνας.

Ο Μάρτιος έκλεισε με άνοδο της θερμοκρασίας και σκονοεισβολές στις τελευταίες μέρες του.

-----------------------------------------------------------------------

ΜΑΡΤΙΟΣ 2022  vs. Μ.Ο. ΜΑΡΤΙΟΥ 2010-2021

-----------------------------------------------------------------------

 

Στο ακόλουθο γράφημα συγκρίνεται η μέση θερμοκρασία των ημερών του Μαρτίου του 2022 (χρωματιστή γραμμή), με τον μέσο όρο θερμοκρασίας των ημερών του Μαρτίου για τη 12ετία 2010-2021 (μαύρη γραμμή), για τον σταθμό της Κυψέλης (150 m.)

 

 

Ο μέσος όρος θερμοκρασίας του Μαρτίου του 2022 ήταν 10.8 βαθμοί Κελσίου έναντι 14.6 βαθμών που είναι ο μέσος όρος των Μάρτιων 2010-2021 για τον ίδιο σταθμό, ήτοι σχεδόν 4 βαθμοί χαμηλότερα.

-----------------------------------------------------------------------

Η ΧΙΟΝΟ-ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΑΡΤΙΟΥ

-----------------------------------------------------------------------

 

Αν ανήκετε σε αυτούς που θεωρούν ότι το χιόνι τον Μάρτιο είναι σπάνιο στην Αθήνα, τότε καλό θα είναι να γνωρίζετε ότι με βάση τα δεδομένα των τελευταίων 170 ετών για το λεκανοπέδιο, το χιόνι μας επισκέπτεται πολύ συχνότερα από όσο θεωρείτε. Για να δούμε όμως κάποιους τέτοιους Μάρτιους, ξεκινώντας αντίστροφα...

 

Πριν τον φετινό Μάρτιο, ήταν μόλις ο περσινός, οπότε και χιόνισε στις 25/3. Μετά, πάμε στον τριήμερο χιονιά του Μαρτίου 2011, οπότε και είχαμε χιονόστρωση σε όλο σχεδόν το λεκανοπέδιο, ως τη θάλασσα. Πιο πίσω, πάμε στον Μάρτιο του 2003 οπότε και είχαμε χιονοπτώσεις και μερικές χιονοστρώσεις στο τελευταίο δεκαήμερό του. Ημέρες χιονόπτωσης είχαν και οι Μάρτιοι το 2000, το 1996, το 1995, το 1993, φυσικά το 1992 και μάλιστα με σημαντικές χιονοστρώσεις στο κέντρο, επίσης το εντυπωσιακό 1987, το 1983 και το 1982. 

 

Όσο πάμε πιο πίσω στο χρόνο θα βρίσκουμε ολοένα και σημαντικότερες αλλά και συχνότερες χιονοστρώσεις για τον μήνα Μάρτιο. Κάποια έτη ενδεικτικά, 1977, 1973, 1972, 1971, 1968, 1957, 1956, 1955, 1953, 1949, 1948, 1943, 1942, 1939, 1938, 1935, το εντυπωσιακό 1931 όπου τις τελευταίες μέρες του Μαρτίου έπεσαν 20-40 εκ. χιόνι στο κέντρο και κεντρικές περιοχές του λεκανοπεδίου, 1929, 1928, 1926, 1924, 1923, 1921, 1920, 1919, 1918, 1913, 1910, 1907, 1904, 1902, 1900. 

 

Πριν το 1900, οι χιονιάδες τύπου "Μαρτίου 87" όπως τους ξέρουν οι σημερινές γενιές, δηλαδή χιονιάδες τον Μάρτη που κρατούσαν αρκετές μέρες και είχαν αρκετές ή/και σημαντικές χιονοστρώσεις στο κέντρο/κεντρικές περιοχές του λεκανοπεδίου, ήταν συχνό φαινόμενο. Αν και η έρευνα και επαλήθευση δεν έχει ολοκληρωθεί, μπορούν να αναφερθούν με σιγουριά κάποιοι ιστορικοί Μάρτιοι από τότε, όπως εκείνος του 1880, του 1875, ενώ ιδιαίτερη μνεία αξίζει εκείνος του 1874 οπότε και χιόνιζε σχεδόν όλο το μήνα σε έναν χειμώνα που είχε σχεδόν 30 ημέρες χιονόπτωσης στο κεντρικό λεκανοπέδιο. Στο ενδιάμεσο οι περισσότερες χρονιές είχαν Μάρτιους "ήρεμους" για τα τότε δεδομένα και περίπου παρόμοιους με τον φετινό.

Τέλος, για όσους δεν γνωρίζουν, οι οψιμότερες χιονοπτώσεις στην ιστορία της Αθήνας και του κεντρικού λεκανοπεδίου, τα τελευταία 170 έτη, είναι τον Απρίλιο και όσοι έχουν ασχοληθεί επισταμένα με τη χιονο-ιστορία της περιοχής, γνωρίζουν ότι πριν το 1900 χιόνιζε τον Απρίλιο περίπου όσο και όπως χιονίζει τώρα τον Μάρτιο. 

 

Ένας βοηθητικός παράγοντας για χιονοπτώσεις τόσο αργά (κυρίως στο β' μισό του Μαρτίου και τον Απρίλιο), και με σχετικά ανεβασμένες θερμοκρασίες στο οριακό στρώμα, είναι τα χαμηλά σημεία δρόσου και τα ισχυρότερα φαινόμενα (εντονότερα ψυχρά καθοδικά ρεύματα) που είναι συνυφασμένα με το πέρασμα στην Άνοιξη. Ένα τέτοιο παράδειγμα είχαμε μόλις πέρυσι στις 25/3/2021, όπου από την ηλιοφάνεια και τους 8-10 βαθμούς κατά τόπους, ένα έντονο πέρασμα ήταν αρκετό για να ρίξει τη θερμοκρασία σε λίγα λεπτά στους 3-4 βαθμούς στις 12 το μεσημέρι και να χιονίζει στο κέντρο της Αθήνας με -5.5 στα 850 hPa και 40% σχ.υγρασία.

Η θερμοκρασία στα 850 hPa, φυσικά, δεν είναι το παν για την πρόγνωση χιονόπτωσης σε μια περιοχή και αυτό δεν ισχύει μόνο τον Μάρτιο. Απλά τον Μάρτιο, παράγοντες όπως η χαμηλή σχ. υγρασία και η ένταση των φαινομένων, τείνουν να υποεκτιμούνται.

 

-----------------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------------------------------