Πιο πρόσφατη πρόγνωση (βλέπε μετά το κείμενο): 15.11.2024 - ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΕΠ'ΑΟΡΙΣΤOΝ ΛΟΓΩ ΕΛΛΕΙΨΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ.
Από τον Ιούλιο του 2024 ξεκινά η πιλοτική εφαρμογή ενός εγχειρήματος
που έχει στόχο να κάνει μέσο-μακροπρόθεσμες εκτιμήσεις για τη (απλή μέση)
μηνιαία θερμοκρασία και τον μηνιαίο υετό στην Αθήνα, λαμβάνοντας ως βάση,
δεδομένα από τον παλαιότερο κλιματικό σταθμό της χώρας, τον σταθμό του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στο Θησείο (γεωγρ. πλάτος: 37.972 Β, γεωγρ. μήκος: 23.717
Α, υψόμετρο: 107 m). Τα δεδομένα παρέχονται από το ΙΕΠΒΑ.
Τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή ενός αλγορίθμου σε γλώσσα προγραμματισμού Python, ήταν η απλή μέση μηνιαία τιμή θερμοκρασίας ανά μήνα όπως και ο υετός ανά μήνα για το Θησείο. Επομένως, οι εκτιμήσεις που θα προκύπτουν αναφέρονται στον σταθμό του Θησείου (με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για τις άλλες περιοχές του λεκανοπεδίου κάνοντας τις κατάλληλες αναγωγές).
Η ανάπτυξη του αλγορίθμου έγινε εντός διαστήματος 2 ετών, και χρησιμοποιήθηκαν διάφοροι άλλοι δείκτες (π.χ. ONI, AO, NAO, IOD, κ.α.) όπως και άλλες διαθέσιμες παράμετροι, ώστε να ερευνηθούν τυχόν συσχετίσεις με διάφορα μοτίβα θερμοκρασίας ή υετού στον εν λόγω σταθμό.
Ο αλγόριθμος βασίζεται κυρίως (αλλά όχι μόνο) σε στατιστικές μεθόδους για να εξάγει τις εκτιμήσεις του, ωστόσο στο τέλος κάθε μήνα θα εισάγονται τα νέα δεδομένα από το ΕΑΑ για το Θησείο, κάτι που θα μεταβάλει τις τελικές εκτιμήσεις όσο προχωρά ο χρόνος. Για παράδειγμα, στις αρχές Γενάρη θα δίνεται μία στατιστική εκτίμηση για τον υετό και την (απλή μέση) θερμοκρασία κάθε μήνα (ως και τον Δεκέμβρη) για το Θησείο, βασισμένη στα δεδομένα ως και το προηγούμενο έτος. Ωστόσο, π.χ στις αρχές Απριλίου (όταν θα έχουν περαστεί και τα δεδομένα Ιανουαρίου, Φεβρουαρίου και Μαρτίου) ή στις αρχές Σεπτεμβρίου (όταν θα έχουν περαστεί τα δεδομένα ως και τον Αύγουστο) η εκτίμηση για τους μετέπειτα μήνες (ως και τον Δεκέμβριο) είναι πιθανόν να έχει μεταβληθεί σημαντικά, καθώς αρκετά χαρακτηριστικά των επόμενων μηνών, συσχετίζονται εν μέρει με κάποια χαρακτηριστικά των προηγούμενων μηνών. Επομένως, η εκτίμηση για τον υετό Οκτωβρίου, Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου πιθανότατα να είναι διαφορετική στην αρχή του έτους και διαφορετική στις αρχές Σεπτεμβρίου, όταν ο αλγόριθμος θα έχει δεδομένα ως και τον Αύγουστο αυτή τη φορά.
Η πλήρης έκδοση του αλγορίθμου, λόγω περιορισμένης υπολογιστικής ισχύος, αποτελείται από ένα workflow 15 βημάτων και θέλει 2-3 μέρες να ολοκληρωθεί. Το κεντρικό μέρος του αλγορίθμου είναι περί τις 8000 γραμμές κώδικα και εκεί "τρέχουν" αρκετές διαφορετικές προσεγγίσεις για κάθε παράμετρο (υετός, θερμοκρασία). Στη συνέχεια γίνεται μια "ελαχιστοποίηση σφάλματος" όπως και κάποιες άλλες διαδικασίες βελτιστοποίησης, ώστε να επιλεγούν οι πιο καλές προσεγγίσεις, πάνω στις οποίες θα βασιστεί και η εκτίμηση για τους επόμενους μήνες.
Όταν θα υπάρχει μια νεότερη εκτίμηση/πρόγνωση για το υπόλοιπο του έτους, θα ανακοινώνεται τόσο εδώ (βλέπε παρακάτω) όσο και στο προσωπικό μου προφίλ στο facebook.
Στο πλαίσιο της εκτίμησης του μηνιαίου υετού, το σενάριο του αλγόριθμου που χρησιμοποιείται ως «κύριο» ή «επιχειρησιακό», τείνει να είναι πιο «ευαίσθητο», υπό προϋποθέσεις, σε μεγάλες ποσότητες υετού, με σκοπό να έχει μεγαλύτερη επιτυχία στην εκτίμηση περιπτώσεων όπου ο μήνας έχει πιθανότητες να είναι ιδιαίτερα βροχερός. Αυτό αυξάνει ελαφρώς το συνολικό μέσο σφάλμα, ωστόσο αυξάνει και τις επιτυχείς εκτιμήσεις των ιδιαίτερα βροχερών μηνών, όπως φαίνεται και στα διαγράμματα που ακολουθούν για τα τελευταία 23 έτη (2000-2023). Δηλαδή, εν ολίγοις, γίνεται ένα σταθμισμένο “trade-off” ανάμεσα στο μηνιαίο υετικό σφάλμα και την επιτυχία σε εκτιμήσεις βροχερών μηνών.
Στο πλαίσιο της εκτίμησης μηνιαίων θερμοκρασιών (βλέπε ακόλουθο διάγραμμα 2000-2023), υπάρχουν κάποιες επιτυχίες (κυρίως σε ακραίες τιμές που μας ενδιαφέρουν περισσότερο) αλλά και διορθώσεις που θα βελτιώσουν περαιτέρω την ακρίβεια.
Τέλος, ο αναγνώστης ας έχει υπόψη του ότι ο αλγόριθμος κάνει, εν πολλοίς, στατιστικές εκτιμήσεις (έστω και αν χρησιμοποιούνται και άλλες παράμετροι όπως και βοηθητικοί δείκτες που έχουν προσαρμοστεί μετά από κοπιώδη έρευνα και ανάλυση) οι οποίες δεν είναι καθόλου εύκολο να είναι ακριβείς σε ένα χαοτικό σύστημα όπως το καιρικό. Το τι σημαίνουν οι εκτιμήσεις που θα βγάζει ο αλγόριθμος κάθε μήνα, και το πώς θα χρειάζεται να τις αντιλαμβάνεται ο αναγνώστης, θα εξηγείται κάθε φορά που θα βγαίνει μια εκτίμηση.
Ο αλγόριθμος είναι σε πιλοτική – ερευνητική φάση και φυσικά δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται για να λαμβάνονται αποφάσεις οποιουδήποτε είδους οι οποίες θα βασίζονται στις εκτιμήσεις του.
==========================================================
Από εδώ και κάτω θα αναρτώνται οι εκτιμήσεις σε χρονολογική σειρά με πρώτη την πιο πρόσφατη. Εφόσον ληφθούν τα απαραίτητα δεδομένα από το ΕΑΑ, η πρώτη εκτιμάται να γίνει τον Ιούλιο του 2024 και να αφορά το διάστημα από τον Ιούλιο ως και τον Δεκέμβριο του 2024.
==========================================================
ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΘΗΣΕΙΟ
==========================================================
Μέχρι σήμερα 15/11/2024, δεν έχω λάβει δεδομένα από το ΙΕΠΒΑ ενώ τα ζήτησα όπως κάθε αρχή μήνα. Τα δεδομένα που ζητώ κάθε μήνα είναι η μέση μέγιστη, η μέση ελάχιστη και μια επιβεβαίωση για τον μηνιαίο υετό του Θησείου. Αντιλαμβάνομαι ότι μπορεί να υπάρχει πολλή δουλειά, όμως δεν γίνεται να παρακαλάω και γω για 2 τιμές κάθε μήνα και να τις λαμβάνω 1 βδομάδα αργότερα ή ποτέ και μάλιστα από προσωπικό που είναι επιφορτισμένο με αυτόν τον σκοπό. Έχω ζητήσει ακόμη και να πληρώσω αν χρειαστεί για να τις έχω. Από την άλλη βέβαια το ΕΑΑ θα έπρεπε να τις αναρτά κάθε αρχή του μήνα κάπου, χωρίς να χρειάζεται να παρακαλάμε σαν ζητιάνοι για 2-3 μηνιαίες τιμές.
Δεν γίνεται να λειτουργήσει με αυτόν τον τρόπο η πρόγνωση του αλγόριθμου, καθώς δεν γίνεται να δώσω εκτίμηση για τον μήνα στη μέση του μήνα. Επίσης, επειδή δεν διαθέτω και αρκετή υπολογιστική ισχύ, θα πρέπει κάθε φορά που λαμβάνω πολύ αργά τα δεδομένα να κάνω έναν αγώνα δρόμου για να βγουν σε εύλογο χρόνο.
Έτσι, τόσο απλά και άδοξα, σταματά αυτή η προσπάθεια. Το καλό είναι ότι δεν νοιάζει και κάποιον, αφού δεν πρόκειται για τηλεreality ή τσόντα.
Υπάρχουν κάποιες βελτιώσεις που θα περάσω στον αλγόριθμο δοκιμάζοντάς τον σε παλιά δεδομένα και στο μέλλον ίσως με κάποια άλλη πιο σοβαρή συνεργασία να προχωρήσει ξανά αυτή η προσπάθεια πρόγνωσης. Αν και το βλέπω δύσκολο διότι στην Ελλάδα ζούμε. Καμία προσπάθεια δεν προχωρά. Μόνο βύσμα, γνωριμίες και γλείψιμο.
---------------------------------------------------------------------------------------
Εκτίμηση: 07.10.2024 (με δεδομένα από το ΙΕΠΒΑ).
Τροφοδοτώντας τον αλγόριθμο που τρέχω *δοκιμαστικά* για το σταθμό του Θησείου, με τα δεδομένα και του Σεπτεμβρίου, δεν έχει αλλάξει κάτι πρακτικά για τους επόμενους μήνες υετικά τουλάχιστον καθώς και ο Σεπτέμβρης δεν απέδωσε τα αναμενόμενα (παρόλο που υπήρχε η κλασικά μεγάλη ανισοκατανομή ακόμη και σε κεντρικές περιοχές). Για να δούμε αν θα δώσει τον αναμενόμενο υετό ο Οκτώβρης ή θα πάμε για ένα νέο 2012 όπου υετικά μας "ξελάσπωσαν" οι 2 τελευταίοι μήνες, μετά από ένα μακρύ καλοκαίρι, παρόμοιο με το φετινό. Στη θερμοκρασία για τον Σεπτέμβριο, ο αλγόριθμος ήταν πιο ακριβής αυτή τη φορά.
---------------------------------------------------------------------------------------
Εκτίμηση: 02.09.2024 (με δεδομένα από το ΙΕΠΒΑ).
Τροφοδοτώντας τον αλγόριθμο που τρέχω *δοκιμαστικά* για το σταθμό του Θησείου, με τα δεδομένα του Ιουλίου και του Αυγούστου (ευχαριστώ το ΕΑΑ / ΙΕΠΒΑ για τη συνεργασία τους), υπάρχουν αμέσως κάποια “red flags” που είναι φυσιολογικό να προκαλούν την εκτίναξη του προβλεπόμενου μηνιαίου αθροιστικού υετού για τους 4 μήνες που απομένουν ως το τέλος του έτους. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι με τα τωρινά δεδομένα, η *πιθανότητα* για αρκετό υετό, τουλάχιστον στο Θησείο (με τα δεδομένα του οποίου έχει προσαρμοστεί να αναγνωρίζει διάφορα μοτίβα ο αλγόριθμος), έχει αυξηθεί σημαντικά. Φυσικά, οι προβλέψεις είναι δυναμικές. Κάθε μήνα αυτές αλλάζουν ανάλογα με τα νεότερα δεδομένα που τροφοδοτούν το πρόγραμμα. Οπότε, για την ώρα εστιάζουμε σε Σεπτέμβρη και Οκτώβρη, που υπάρχει αυξημένη πιθανότητα ώστε ο ένας από τους δυο μήνες να έχει υετό πάνω ως πολύ πάνω από τον κλιματικό μέσο όρο του. Επόμενη επικαιροποίηση στις αρχές Οκτώβρη.
Κάτι που αξίζει επίσης να σημειωθεί, είναι το αδιανόητο 3/3 που είχε το φετινό καλοκαίρι. Για 1η φορά στην ιστορία του σταθμού του Θησείου και οι 3 μήνες σημείωσαν ρεκόρ όλων των εποχών στην (απλή) μέση θερμοκρασία τους. Ο δε Ιούνιος πέρασε για 1η φορά το όριο των 30 βαθμών στη μέση θερμοκρασία του.
---------------------------------------------------------------------------------------
Εκτίμηση: 10.07.2024 (με δεδομένα από το ΙΕΠΒΑ).
Στη μέση μηνιαία θερμοκρασία, ο αλγόριθμος τα πήγε καλά τον Γενάρη, Φλεβάρη και Μάη. Έχασε τον ακραία θερμό Ιούνιο (ο πιο θερμός που έχει καταγραφεί - με τον ίδιο τρόπο ο αλγόριθμος έχασε και τον Ιούνιο του 2012, παρόλο που υπάρχει συνθήκη "ανίχνευσης" πολύ θερμών Ιούνιων) όπως και τους πάρα πολύ θερμούς Μάρτιο/Απρίλιο. Η συνέχεια, από τον Ιούλιο και μετά, φαίνεται στο γράφημα. Στον Ιούλιο φαίνεται, βάσει των στοιχείων, πως θα τα πάει καλύτερα. Οι προβλεπόμενες εποχικές τιμές για τον ONI ως το τέλος του χρόνου, είχαν ελάχιστες αλλαγές σε σχέση με 10 μέρες πριν.
Όσο για τον υετό, αν και με βάση τα μοτίβα που έχουν αναγνωριστεί τις τελευταίες δεκαετίες, αναμένονταν κάποιες βροχές τον Ιούνιο, αυτές τελικά έπεσαν τον Ιούλιο (4/7) και μάλλον δεν ήταν και σημαντικές (κάτω από 10 mm, αν και δεν έχω δεδομένα από τον Ιούλιο για το Θησείο). Ο αλγόριθμος συνεχίζει να δίνει αρκετό υετό τον Νοέμβρη και τον Δεκέμβρη, όμως θα πρέπει να αναμένουμε τη νεότερη εκτίμηση (με εισαγωγή διαφόρων δεδομένων από τον Ιούλιο και τον Αύγουστο που μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά το αποτέλεσμα μετά τον Σεπτέμβριο).
=================================================